Histrionikkişilik bozukluğu, kişinin ilgi görmediği durumlardan rahatsızlık duyması ve ilgi çekmeye yönelik birtakım eylemlerde bulunması olarak tanımlanıyor. Histrionik kişilik Histrionik kişilik bozukluğu genel kişinin ilgi görmediği durumlardan rahatsızlık duyması ve ilgi çekmeye yönelik birtakım eylemlerde bulunması olarak tanımlanıyor. Peki, bu kişiler nasıl belirtiler gösteriyor? Devamı yazımızda BİRDEN FAZLA KİŞİLİK ÖZELLİĞİ GÖRÜLEBİLİYOR Kişilik bozukluğu, kişinin kişiliğiyle alakalı bilişsel, duygusal ya da 9.11.2021 00:03:00. Borderline kişilik bozukluğu (bkb) olan kişiler, özellikle kendilerine en yakın olanlarla ilişkilerde büyük zorluklar yaşama eğilimindedir. Ani ruh hali değişimleri, öfke patlamaları, kronik terk korkuları ve dürtüsel ve mantıksız davranışları ile bkb karakterize edilebilir. Borderline , semptomları Histrionik kişilik bozukluğunun tanı koyucu özellikleri nedir? Bu kişilerde dikkat çekme isteği, gösterişli ve zengin görünümlü giyinme, abartılı duygusal tepkilerde bulunma, olayları dramatize ederek büyütme özellikleri bulunur. Düşünceleri, duyguları ve inançları sürekli olarak değişim gösterir. Histrionik konversiyon, diğer adıyla histrionik kişilik bozukluğu, sürekli dikkat arama, duygusal aşırı tepki ve baştan çıkarıcı davranışla karakterizedir. Histrionik konversiyon rahatsızlığına sahip insanlar durumları aşırı dramatize etme eğilimindedir, bu da ilişkileri bozabilir ve depresyona yol açabilir. Yine de uc7j5. Çevrenizde davranışları çok aşırıya kaçıyor dediğiniz kişiler varsa histerik kişilik bozukluğunuz olabilir. Histerik Kişilik Bozukluğu olan kişilerde aşırı duygusallık, aşırı ilgi görme ve dikkati üzerine çekme isteği bulunur. Histerik kişilik başına gelen olayları aşırı dramatize ederek anlatır. HİSTERİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU NEDİR? Histerik Histirionik kişilik bozukluğu olan bireyler genel olarak şöyle tanımlamak mümkün Görünümlerine önem veren, renkli, çevrelerine karşı olumlu izlenim bırakmaya çalışan, dikkatleri üzerine çekmeye isteği ve çabası olan, bu nedenle ilişkilerinde etkileyici tutumlar sergileyen, olayları olduğundan daha abartılı yaşayan çoğu zaman dramatize eden, iş birliği kurup çabuk arkadaş edinebilen fakat bir o kadar da kendilerini çabuk reddedilmiş hisseden bireylerdir. Histerik Kişilik Bozukluğunda, Bireyler duygularını uygunsuz ve abartılı sergileyebilirler. Duygularında ani değişimler görülebilir. Sürekli bir yenilik ve heyecan arayışı içinde olabilirler. Sıradan günlük olaylar karşısında sıkkınlık yaşayabilirler. Histerik Kişilik Bozukluğunda, duygusu ve reddedilme korkusu hakimdir ancak bu dışarıdan pek anlaşılmaz. Çok büyük bir hevesle bir işe sarılırlar fakat ilgilerini çabuk kaybederler. Bu kişilerin intihara teşebbüs eğilimi fazladır. Histerik Kişilik Bozukluğu olan kişiler belirsiz ve etkileyici bir ses tonu kullanmaya özen gösterirler. Histerik Kişilik Bozukluğunda, kişi savunma mekanizmaları olarak inkar, somatizasyon, konversiyon, yalıtma, dışsallaştırma, duygusallık, gerileme, düş ve fantezi kurmayı kullanırlar. HİSTERİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ - Aşırı duygusallık - Rutin durumlardan sıkılma - Sürekli yenilik ve heyecan arayışı - Çabuk sinirlenme ve fevri hareketler - Dikkat eksikliği - Odaklanamama - Reddedilme korkusu - Uygunsuz davranışlar - Abartılı duygusal tepkiler - Nedensiz ağlama krizleri - Kendini değersiz hissetme - Belirsiz ve etkileyici bir ses tonu kullanma - Başkalarıyla olan etkileşimleri, cinsel yönden, ayartıcı, kışkırtıcı ya da baştan çıkarıcı, uygunsuz davranışlarla belirlidir. - Birden değişen yüzeysel duygular - İlgi çekmek için sürekli olarak dış görünümünü kullanır. - Gereğinden çok etkilemeye yönelik ve ayrıntıdan yoksun bir konuşma biçimi vardır. - Yapmacık davranır, gösteriş yapar ve duygularını abartılı gösterir. - Kolay etki altında kalır. - İlişkilerin olduğundan daha yakın olması gerektiğini düşünür. - Olayları abartma - Sürekli ilgi odağı olmak - Sürekli ilgi çekmeye çalışmak - Cinsel soğukluk - Flörtöz olmak - Abartılı konuşmalar - Yeni tanışılan kişilerle ani samililik - Aşırı cana yakın davranma Abartılı duygusal tepkiler Olumsuz ve olumlu duygularını abartılı bir şekilde yaşarlar ve dışa vururlar. Olumlu ve olumsuz duygular arasında ani geçişler yaşayabilirler. Dışarıdan bakıldığında, duygularını rahatça ifade edebilen kişilermiş gibi algılanabilirler, ancak bu durum duygularını kontrol edememeleri ile ilgilidir. İnsanlarla hemen yakın ve samimi ilişki kurma Çok sıcak kanlı ve hemen kaynaşabilen biri gibi algılanırlar. Ancak bu durum duygularını kontrolsüz bir biçimde dramatik bir şekilde yaşamalarından kaynaklanan bir mesafe koyamama sorunudur. Cinsel soğukluk-Flörtiyöz görünüm Karşı cinse, cinselliklerini ön planda tutarak yaklaşma eğilimleri vardır. Flört ediyor gözükürler ancak bu, karşısındakine ilgi duyduklarından veya cinsel çekim hissettiklerinden değil, ilgi çekme ve onaylanmaya dair yoğun ihtiyaçlarından kaynaklanan bir durumdur. Cinsel istek pek duymazlar ve cinsel ilişki kurmaktan kaçınırlar. Değersizlik duygusu Özgüvenli, yakın ve iletişime son derece açık görünümlerinin ardında derin bir değersizlik duygusu hakimdir. Dışardan görünümleri, bu değersizlik duygusunu hissetmemek için kullandıkları bir kamuflaj gibidir. HİSTERİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU OLANLARDA GÖRÜLEN DÜŞÜNCE BİÇİMLERİ • İnsanların ilgisini çeken biriyim. Mutlu olabilmem için insanların ilgisinin benim üzerimde olması gerekir. İnsanlar bana ilgi göstermezse mutlu olamam. Herkes benimle ilgilenmeli. • İnsanlar beni eğlenceli biri olarak tanımalı. Böylece zayıf yanlarımı fark etmezler. • Ben abartılı davranıp aşırıya kaçmadıkça kimse bana ilgi göstermiyor. İnsanların beni görmezden gelmeleri korkunç! • Duygular ve sezgiler mantıklı düşünmekten daha önemlidir. Histirionik Kişilik Bozukluğu; aşağıdakilerden en az beşinin varlığı ile erişkinliğin erken evrelerinde başlayan, aşırı duygusallık ve sürekli kendisiyle ilgilenilmesi çabası ile devam eden bir bozukluktur. • İlgi odağı olmadığı durumlarda rahatsız olur. • Başkalarıyla olan etkileşimi çoğu zaman uygunsuz bir biçimde cinsel yönden ayartıcı ya da baştan çıkartıcı davranışlarla belirlidir. • Hızlı değişen ve yüzeysel kalan duygular sergiler. • İlgiyi üzerine çekmek için sürekli olarak fiziksel görünümünü kullanır. • Aşırı bir düzeyde başkalarını etkilemeye yönelik ve ayrıntıdan yoksun bir konuşma biçimi vardır. • Gösteriş yapar, yapmacık davranır ve duygularını aşırı bir abartmayla gösterir. • İlişkilerin normalden çok daha fazla yakın ve fazla içli-dışlı olmasını ister. Histerik Kişilik Bozukluğu olan bireyler genellikle ilişkilerinde yaşadığı bazı sorunlar ya da başka psikiyatrik bozukluklar nedeniyle uzman yardımı isterler. Bireysel ya da grup psikoterapisi ve ilaç tedavisinden fayda görebilirler. Histionik Kişilik Bozukluğu Tipleri, Histerik Kişilik Bozukluğu Türleri Histionik Kişilik Bozukluğu'nda alt tipler; Teatral Histrionik İçinde bulundukları topluluğun norm ve beklentilerine göre davranmakta ve dış görünüşlerine büyük önem vermektedir. Kadınlarda kıyafet ve aksesuar düşkünlüğü erkeklerde ise fiziksel gücü ön plana çıkarması bakımından vücut geliştirmeye düşkünlük olarak görülebilir. Çocuksu Histrionik Ses tonu ve bakışları çocuksudur. Başkalarına yoğun bir bağımlılık duygusu hissetmekte ve bu yüzden çevresinde insanları tutabilmek için cinselliği kullanmaktadır. Sevilmediğinden ve kendisine adil davranılmadığından yakınır. Canlı-neşeli Histrionik Yüksek enerjilidir ve etrafa neşe saçmaktadır. Düşünceleri oldukça yüzeysel, davranışları ise dürtüseldir. Davranışlarının ileride ne gibi sonuçlar doğuracağını hesaba katmadan hareket etmektedir. Canlı ve neşeli olmaları satış elemanlığı gibi bazı mesleklerde avantaj sağlasa da dürtüsellikleri başladıkları bir işi bitirebilme konusunda büyük bir handikap oluşturmaktadır. Yatıştırıcı Histrionik Uzlaşmacı davranışlar ve iyi niyet karakteristik özelliklerine sahiptir. Başkalarıyla iyi geçinebilmek adına kendi isteklerinden kolayca vazgeçebilmektedir. Uyumlu davranışlarla başkalarından takdir kazanır ve bu sayede sevilmeme ve yetersizlik hissinin önüne geçmiş olur. Çalkantılı Histrionik Duyguları çabuk değişir, depresiftir, eleştiriye tahammüllü düşüktür ve çabuk öfkelenir. İlgiden yoksun kalmaya tahammül edemezler. İlgi elde edebilmek için sağlıkla ilgili yakınmaları olabilmektedir. Samimi olmayan Histrionik İnsanlarla çabuk yakınlık kurabilirler. Kurdukları yakınlıklarla görev ve sorumluluklardan kurtulmayı amaçlarlar. Psikopati düzeyi yüksek olanlar yakınlık kurdukları kişilerin zayıf noktalarını araştırmaktadır. İyi niyetli ve yardımsever gibi görünseler de yapmacık ve manipülatiftirler. HİSTERİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU TEDAVİSİ Histrionik Kişilik Bozukluğu Tedavisinde; Psikoterapide psikanalitik-psikodinamik yöntemler veya Bilişsel terapi oldukça fayda göstermektedir. Histrionik Kişilik Bozukluğu Tedavisinde Grup terapileri de faydalıdır. Ek psikiyatrik bozukluklarda ilaç kullanımı gerekebilmektedir. Histrionik Kişilik Bozukluğu Tedavisinde, kişiler hastalığının farkında olmadıkları için kendi başlarına tedavi yolu aramazlar ve sonuç olarak hastaların birçoğu tedavi edilmez. Tedavi almama nedenlerinden biri de, kişilik bozukluğu olan birçok insanın, aynı zamanda hayatlarına normal şekilde devam edebilmesidir. Kişilik bozukluklarının çoğu, geç teşhis edilmesi sebebiyle uzun süredir devam etmektedir bu tip hastaların tedavisi çok zordur. Bununla birlikte tedavi edilen birçok kişilik bozukluğuna sahip hastalarda, rahatsız edici semptomların hafiflediği görülmektedir. Tedavi kişilik bozukluğunun türüne bağlı olarak değişebilir, ancak psikoterapi danışmanlık tedavinin ana unsurudur. Bazı durumlarda, ortaya çıkabilecek aşırı atakları tedavi etmek için ilaç kullanılabilir. Kullanılabilecek ilaçlar arasında antidepresanlar, anti-psikotikler, anksiyolitikler, dengeleyici ve atakları önleyici ilaçlar kullanılır. Histrionik Kişilik Bozukluğu Psikoterapi tedavisinde, hatalı düşünce kalıplarının değerlendirilmesi, yeni düşünce ve davranış kalıplarının öğrenilmesi amaçlanmaktadır. Terapi aynı zamanda başa çıkma ve kişiler arasındaki ilişki becerilerini geliştirmeyi amaçlar. Histrionik kişilik bozukluğu tedavisinde; Psikoterapide psikanalitik-psikodinamik yöntemler veya Bilişsel terapi oldukça fayda göstermektedir. Grup terapileri de faydalıdır. Ek psikiyatrik bozukluklarda ilaç kullanımı gerekebilmektedir Yayınlanma Tarihi 17 Nisan 2021 Cumartesi, 0000 Histerik kişilik bozukluğu; aşırı ilgi görme, aşırı duygusallık, dikkati üzerine çekme isteği olan, basit olayları büyütme, dramatize etmeye eğimli ve abartılmış duygusal tepkiler verme gibi özellikler meydana getiren bir tür psikolojik rahatsızlıktır. Genç yaşlarda meydana gelen ve aşırı duygusallık olarak kendini gösteren histerik kişilik bozukluğu; her kötü durumu kendine dert ederek ağlama, devamlı olarak ilgi bekleme ve ilgi odağı olmadıklarında kendilerini rahatsız hissetme gibi şeyler ile karakterize olan bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlığın görüldüğü kişiler yakın ilişki kurmakta oldukça zorlanırlar. Aşırı yakın ve samimi gibi görünebilirler. Fakat genel olarak bu durum içi boş ve duygusallıktan oldukça uzaktır. İlişkilerinde kontrolü kendileri sağlamaya çalışan bu kişiler aynı zamanda kendilerini çok fazla bağımlı da hissederler. Sürekli ilgi odağı olma istekleri nedeniyle histerik kişilik bozukluğu olan kişiler karşı cinsi bir rakip olarak görürler. Hayal kırıklığına karşı toleransları hiç yoktur. Hayal kırıklığı yaşadıkları zaman öfke ve üzüntü gibi duygular meydana gelebilmektedir. Histerik kişilik bozukluğu örneklerine baktığımızda değersizlik ve reddedilme korkusunun hakim olduğu gözlemlenir. İntihara teşebbüsleri çok fazladır. Histerik Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir? Sinsi olarak ilerleyen bu rahatsızlığa sahip olan kişiler uzun bir süre boyunca histerik olduklarının farkında değillerdir. Bu kişilere göre mutlu olmanın tek yolu insanların onları övmesidir. Zayıf yönlerini örtmek için komik gibi davranmaya çalışan kişilerin hastalığı olarak belirtilen histerik kişilik bozukluğunun belirtilerine baktığımızda şunları sayabiliriz Bu hastalığa sahip olan kişiler bulundukları ortamlarda sürekli olarak ilgi odağı olmak isterler. İlgi toplamak için fiziksel görünüşlerini değiştirirler. Konuşma sırasında devamlı olarak diksiyonunu düzeltir ve aynı zamanda yabancı kelimler kullanmaya özen gösterirler. Yaşamış oldukları duyguları aşırı bir şekilde göstermektedirler. Sürekli olarak akıl vererek konuşurlar. Aynı zamanda kendi yaptığı hataları sanki başkası yapıyormuş gibi anlatırlar. Övgü toplamak ve takdir edilmek için her türlü yolu denerler. Kimseye bağlanmayan bu kişiler bulundukları ortama göre davranır. Kendilerine ait bir düşünce ve fikirleri bulunmamaktadır. İlgi odağı olmak için sürekli olarak abartılı görünen bu kişiler, her şeyi aşırı düşünürler. Yüzeysel duygular sergilerler. Sürekli olarak popülerliğini artırmaya çalışırlar. Ayrıca insanlara içli dışlı davranarak kimsenin duygularını anlamayacağını sanarlar. Belirtiler dahilinde histerik ve histrionik farkı merak edilmektedir. Bu iki kavram da aynıdır. Farkı bulunmamaktadır. Histerik Kişilik Bozukluğu Neden Olur? Tam olarak nedeni belli olmayan histerik kişilik bozukluğu nedenlerine baktığımızda çevresel etkenlerin aynı zamanda genetiğin etkili olduğu belirtilmektedir. Çocukluk döneminde istismara uğrayan kişilerde bu rahatsızlık görülebilmektedir. Ayrıca anne ve baba ile olan iletişim bozuklukları, ihmalkar ve ilgisiz ebeveynlere sahip olan çocuklarda bu hastalığın meydana geldiği görülmektedir. İlgisiz kalan bebekler ve çocuklar duygularını dile getirmek için abartılı davranışlar sergilerler. Bu davranış büyüdüğü zaman çocukta daha da ilerler ve yetişkinlikte de görülür. Hem kız çocuklarını hem de erkek çocuklarını yetişkinlik döneminde olumsuz yönde etkilemektedir. Histerik Kişilik Bozukluğu Tedavisi Nasıl Yapılır? Genel olarak ileri düzeyde olmadığı sürece histerik kişilik bozukluğunda ilaç kullanılmamaktadır. Tedavi olarak genellikle psikoterapi uygulanmaktadır. Hastalar genel olarak kendilerini doktora tam olarak anlatamadığı için terapi biraz zorlayıcı olabilir. İyi bir güven ortamı sağlandığı zaman hasta kendini dürüst olarak ifade edebilir. Histrionik kişilik bozukluğu olanlara nasıl davranılmalı diye baktığımızda kişilere çok fazla empatik davranmayınız. Eşinizin ya da sevgilinizin böyle bir rahatsızlığı varsa tedavi olması için ikna edebilirsiniz. Böylece daha sağlıklı bir ilişkiniz olacaktır. histerik kişilik bozukluğuhisterik kişilik bozukluğu nedirhisterik kişilik bozukluğu örneklerihisterik kişilik bozukluğu belirtilerihisterik ve histrionik farkıhisterik kişilik bozukluğu neden olurhisterik kişilik bozukluğu nedenlerihisterik kişilik bozukluğu tedavisihistrionik kişilik bozukluğu olanlara nasıl davranılmalı Zayıflatan Bitki Çayları Çeşitleri ve Tarifleri Histriyonik Kişilik BozukluğuHistriyonik kişilik bozukluğu DSM-5’te American Psychiatric Association, 2013, dramatik, duygusal ve değişken göstergelere sahip kişilik bozuklukları işe kümelenmiştir. Bu kümede antisosyal, histriyonik, narsistik ve borderline sınırda kişilik bozuklukları yer kişilik bozukluğuna sahip bireyler, sık sık dramatik, baştan çıkarıcı veya dikkat çekici davranışlarda bulunma, gösterişli bir nitelik taşıyan abartılı duygusal tepkiler, çevrelerini anlamak için izlenimci bir yaklaşım ve yüksek düzeyde telkin edilebilirlik ve başkaları tarafından etkilenmeye açık olma ile karakterizedir Lewis ve Mastico, 2017. Histriyonik davranışların ele alındığı tarihler antik zamanlardan günümüze uzamaktadır. İlk başlarda somatik ve fiziksel tanımlamalara odaklanılmıştır fakat daha sonrasında histerik’’ olarak tanımlanan duygusallığın ve kişiler arası bozulmaların, kişilik bakımından bir işlevsellik problemini ortaya koyduğu anlaşılmıştır Lewis ve Mastico, 2017. Daha önceleri histerik kişilik bozukluğu’’ olarak adlandırılan durum, 1980 yılından itibaren Histriyonik kişilik bozukluğu olarak’’ ele alınmaya kişilik bozukluğunun DSM-5 kriterleri aşağıdakiler gibidir American Psychiatric Association, 2013Erken yetişkinlik döneminde başlayan ve çeşitli bağlamlarda ortaya çıkan ve yaygın bir şekilde görülen aşırı duygusallık ve dikkat çekme örüntüleri, aşağıdakilerden beşi ya da daha fazlası ile odağı olmadığı durumlardan rahatsız olma,Başkaları ile olan ilişkilerin çoğunlukla uygunsuz bir şekilde cinsel olarak ayartıcı ya da baştan çıkarıcı şekilde olması,Hızla değişen ve yüzeysel duygu ifadeleri sergileme,Dikkati kendine çekmek için sürekli olarak dış görünümü kullanma,Aşırı bir şekilde başkalarını etkilemeye yönelik ve ayrıntısız bir konuşma stili,Gösteriş yapma, yapmacık davranma ve duyguları abartılı bir şekilde gösterme,Telkine yatkın olma örn., başkalarından ya da olaylardan kolayca etkilenme,İlişkilerin, olduğundan daha yakın olması gerektiğini kişilik bozukluğunun yukarıdaki kriterlerini daha geniş bir çerçevede açıklamak gerekirse şunlardan bahsedilebilir American Psychiatric Association, 2013Histriyonik kişilik bozukluğunun ana özelliği erken gençlik döneminde ortaya çıkmış olan ve çeşitli bağlamlarda yaygın bir şekilde görülen aşırı duygusallık ve dikkat çekme örüntüleridir. Kriter 1’de de belirtildiği üzere, histriyonik kişilik bozukluğuna sahip bireyler dikkat odağı olmadıklarında rahatsız ve değersiz hissederler. Bu kişiler genellikle canlı ve heyecanlıdırlar, dikkatleri kendilerine çekmeye eğilimlidirler ve coşkun, açıklık ya da baştan çıkarıcılıklarıyla yeni tanıştıkları insanları etkileyebilirler. Fakat, bu kişiler dikkat çekmeye yönelik taleplerini sürdürdükçe, iyi özellikleri gözden düşebilir. Dikkat odağı olmadıkları durumlarda, tekrar dikkati kendilerine çekmek için ani davranışlar ortaya çıkarabilirler örn., hikayeler uydurmak, olay çıkarmak.Bu kişilerin başkaları ile olan ilişkileri çoğunlukla uygunsuz bir şekilde cinsel olarak ayartıcı ya da baştan çıkarıcı şekilde olur. Bu davranış sadece kişinin cinsel ya da romantik olarak ilgilendiği birine karşı değil, ayrıca birçok sosyal, mesleki, profesyonel ilişkilerinde de ortaya çıkabilir. Modern Batılı kültürlerde bu tür baştan çıkarıcı davranışların sergilenmesi daha açık bir şekilde olurken, daha muhafazakâr kültürlerde ve topluluklarda cinselliğe yönelik baskılayıcı bir tutum olması nedeniyle, bu tür histriyonik davranışlar daha bastırılmış bir hal alır Lewis ve Mastico, 2017.Bu kişilik bozukluğuna sahip bireylerin duyguları hızla değişebilir ve yüzeysel olabilir ve ayrıca dikkati kendilerine çekmek için sürekli olarak dış görünümü kullanırlar. Bu kişiler başkalarını fiziksel görüntüleriyle etkilemek için oldukça meşguldürler. Bu nedenle kıyafetlerine ve bakımlarına aşırı derecede zaman, enerji ve para harcarlar. Bu kişiler dış görüntüleriyle ilgili övgü almaya çalışabilirler ve eleştirel bir yorum aldıklarında kolayca ve yoğun bir şekilde üzgün bireyler aşırı bir şekilde başkalarını etkilemeye yönelik ve ayrıntısız bir konuşma stiline sahiptirler. Güçlü görüşlerini dramatik bir ustalıkla ifade ederler, ancak altta yatan nedenler, gerçekler ve ayrıntılar desteklememiş ve genellikle belirsiz ve dağınıktır. Örneğin, histriyonik kişilik bozukluğu olan bir kişi, belirli bir kişinin harika bir insan olduğu yorumunu yapabilir, ancak bu görüşü desteklemek için herhangi bir iyi nitelik örneği bozukluğa sahip bireyler gösteriş yapma, yapmacık davranma ve duygularını abartılı bir şekilde gösterme gibi davranışlara sahiptirler. Duygularını aşırı bir şekilde gösterilmeleri nedeniyle örn., sıradan tanıdıkları aşırı şevkle kucaklamak, küçük duygusal durumlarda kontrolsüz bir şekilde ağlamak, öfke nöbetleri geçirmek arkadaşlarını ve tanıdıklarını utandırabilirler. Bununla birlikte, duyguları genellikle derinden hissedilemeyecek kadar hızlı yükselip alçalıyor gibi görünür, bu da başkalarının kişiyi bu duyguları taklit etmekle suçlamasına neden kişilik bozukluğuna sahip bireyler telkine yüksek derecede yatkındırlar. Bu kişilerin düşünceleri ve hisleri kolaylıkla başkalarından ya da gelip geçici durumlardan etkilenebilir. Bu kişiler oldukça güven dolu olabilirler, özellikle de problemlerini sihirli bir şekilde çözdüklerini düşündükleri güçlü otorite figürlerine karşı. Bu kişilerin önsezileri ile hareket etme ve hızlı bir şekilde inanç benimseme eğilimleri bozukluğa sahip kişiler genellikle ilişkileri gerçekte olduğundan daha yakın görürler, neredeyse her tanıdıklarını "canım, sevgili arkadaşım" olarak tanımlarlar veya profesyonel koşullarda yalnızca bir veya iki kez karşılaştıkları doktorlara ilk adlarıyla seslenirler Kriter 8.Bireyde histriyonik kişilik bozukluğunun değerlendirilmesi sırasında, kriterlere ek olarak destekleyici diğer özelliklere bakıldığında şunlardan bahsedilebilir American Psychiatric Association, 2013Histriyonik kişilik bozukluğu olan bireyler, romantik veya cinsel ilişkilerde duygusal yakınlık kurmakta zorluk çekebilirler. Farkında olmadan, başkalarıyla ilişkilerinde genellikle bir rol oynarlar örn., "kurban" veya "prenses". Bir düzeyde duygusal manipülasyon veya baştan çıkarıcılık yoluyla partnerlerini kontrol etmeye çalışırken, başka bir düzeyde onlara belirgin bir bağımlılık gösterebilirler. Bu bozukluğu olan kişilerin cinsel açıdan kışkırtıcı kişilerarası tarzları arkadaşlarının ilişkilerine bir tehdit gibi görünebileceğinden, genellikle aynı cinsiyetten arkadaşlarla ilişkileri bireylerin süreğen ilgi talepleri, arkadaşlarından yabancılaşmalarına sebep verebilir. İlgi odağı olmadıklarında depresif hissederler ve üzülürler. Bu kişilik bozukluğunun şiddetli olarak görüldüğü kişilerde, kişilerarası ilişkiler kurmakta ve sürdürmekte zorlantı yaşanması ve kişinin uyumlu ve belirli bir benlik algısı geliştirmek için mücadele etmesi beklenebilir Horowitz, 2004.Yenilik, uyarım ve heyecan için can atabilirler ve olağan rutinlerinden sıkılmaya eğilimli olabilirler. Bu bireyler genellikle gecikmiş tatmin içeren durumlara karşı hoşgörüsüzdürler veya bu durumlar karşısında hüsrana uğrarlar. Bu nedenle eylemleri genellikle anında tatmin elde etmeye yöneliktir. Genellikle bir işe veya projeye büyük bir hevesle başlasalar dahi, ilgileri hızla düşebilir. Yeni ilişkilerin heyecanına yer açmak için daha uzun vadeli ilişkiler ihmal bozukluğa sahip olan bireyler bazı bilişsel yetilerde bozukluklar yaşayabilirler. Öreğin, karar verme davranışlarını önsezilerine ya da izlenimlerine kapılarak verirler ve bu durum onların seçenekleri yeteri kadar değerlendirmeden ve davranışlarının sonuçlarını düşünmeden hareket etmelerine yol açabilir Shapiro, 1965.Histironik kişilik bozukluğuna sahip kişilerin çoğu süreğen ve anlaşılamayan sağlık ya da tıbbi sorunlar dolayısıyla psikoterapistlere yönlendirilir. Bununla birlikte, kişinin ilişkilerindeki problemler ya da kaygı ve depresyon gibi durumları, onu psikoterapi almaya yönlendirebilir Millon ve ark., 2004.Bu bozukluğa sahip bireyler için gerçek intihar riski bilinmemektedir, ancak klinik deneyimler, bu bireylerin, dikkat çekmek ve daha iyi bakım vermeye zorlamak için intihar davranışları ve tehditleri için artan risk altında olduğunu kişilik bozukluğu, daha yüksek oranda somatik semptom bozukluğu, konversiyon bozukluğu fonksiyonel nörolojik semptom bozukluğu ve majör depresif bozukluk ile ilişkilendirilmiştir. Borderline, narsisistik, antisosyal ve bağımlı kişilik bozuklukları sıklıkla birlikte kişilik bozukluğu ile ilgili araştırmalar oldukça azdır bunun nedeni de araştırmacıların ve klinisyenlerin bu kişilik bozukluğunun diğer bozukluklarla olan ayrımının net olmamasındandır Bornstein ve Malka, 2009 ve bu kişilik bozukluğu yoğunlukla diğer birçok kişilik bozukluğu Borderline, narsisistik, antisosyal ve bağımlı kişilik bozuklukları ile birlikte görülmektedir Bornstein ve Malka, 2009. Histriyonik kişilik bozukluğunun nedensel faktörlerine bakıldığında, antisosyal kişilik bozukluğu ile genetik ilişkisine dair kanıtlar bulunmaktadır. Bu, kimi kişilik özelliklerinin kadınlarda histronik kişilik bozukluğu şeklinde ortaya çıkarken erkeklerde antisosyal kişilik bozukluğu şeklinde ortaya çıktığı fikrine yönelik bir ilişkidir Cale ve Lilienfeld, 2002. Histriyonik kişilik bozukluğunun genetik bir yatkınlık sebebiyle geliştiğini destekleyen bulgular, bu bozukluğun iki normal kişilik özelliğinin aşırılığından yola çıktığını varsayar. Bunlar, dışadönüklük ve duygusal dengesizlik kişilik özellikleridir, ki bunlar kısmen genetik yatkınlıkla ortaya çıkar Widiger ve Bornstein, 2001. Dışadönüklüğün fazla yüksek seviyeleri, histriyonik kişilik bozukluğuna sahip kişilerde yüksek seviyede girginlik, heyecan arama ve olumlu duygu deneyimleme davranışlarına yol açar. Bu kişilerin duygusal dengesizlik kişilik özelliğinin yüksek seviyelerde olması özellikle depresyon ve içine kapanık hallere yol açar Widiger ve ark., 2002. Bilişsel teorisyenler, dikkat çekme ihtiyacı ile ilgili olan uyumsuz şemaların kişinin özsaygısının onaylanmasında rol oynadığını belirtmişlerdir. Bu kişilerdeki ana işlevsiz inançlar Eğer insanları cezbetmezsem ben bir hiçim’’ ve Eğer insanları eğlendirmezsem beni terk ederler’’ gibi düşünceleri içerebilir Beck ve ark., 2004. Fakat bu işlevsiz inançların nasıl geliştiğine dair sistematik bir araştırma kişilik bozukluğunun ele alınmasında tercih edilen yöntem psikoterapidir. Destekleyici psikoterapi bu bozukluk için önerilmekte ve bu yöntemin cesaretlendirici, güven verici ve tehditkâr olmayan bir yöntem olduğu bulunmuştur. Buradaki amaç yapıcı ve anlayışlı dinleme ile kişinin duygusal stresini azaltmak, öz saygısını güçlendirmek ve danışanın problemlerle başa çıkma becerisini artırmaktır Novais ve ark., 2015.KaynakçaAmerican Psychiatric Association. 2013. Diagnostic and statistical manual of mental disorders 5. Bs.. American Psychiatric Publishing. A. T., Freeman, A. ve Davis, D. D. 2004. Cognitive therapy of personality disorders. 2 Bs. The Guilford R. F. ve Malka, I. L. 2009. Dependent and histrionic personality disorders. P. H. Blaney ve T. Millon Ed., Oxford textbook of psychopathology 2. Bs. içinde s. 602–21. Oxford University E. M. ve Lilienfeld, S. O. 2002. Histrionic personality disorder and antisocial personality disorder Sex-differentiated manifestations of psychopathy. Journal of Personality Disorders, 161, 52–72. L. M. 2004. Diffuse Identity and Lack of Long-Term Direction The Histrionic Personality Disorder and Other Related Disorders. L. M. Horowitz, Interpersonal foundations of psychopathology içinde s. 189–203. American Psychological Association. ve Mastico 2017 Histrionic Personality Disorder. Zeigler-Hill V. ve Shackelford T. Ed., Encyclopedia of Personality and Individual Differences içinde s. 818-826. Springer, Cham. T., Grossman, S., Millon, C., Meagher, S. ve Ramnath, R. 2004. Personality disorders in modern life 2. Bs.. John Wiley & Sons F., Araújo, A. ve Godinho, P. 2015. Historical roots of histrionic personality disorder. Frontiers in Psychology, 6, 1463. D. 1965. Hysterical style. Neurotic styles içinde s. 108–133. Basic T. A. ve Bornstein, R. F. 2001. Histrionic, dependent, and narcissistic personality disorders. H. E. Adams ve P. B. Sutker Ed., Comprehensive handbook of psychopathology içinde s. 509–34. Kluwer T. A., Trull, T. J., Clarkin, J. F., Sanderson, C. J. ve Costa, P. T. 2002. A description of the DSM-IV personality disorders with the five-factor model of personality. P. T. Costa, Jr. ve T. A. Widiger Ed., Personality disorders and the five-factor model of personality içinde s. 89–102. American Psychological Association. Histriyonik kişilik bozukluğunun temel özelliği, bu kişilerin hemen her alanda aşırı duygusallık ve ilgilenilme arayışı içinde olmalarıdır. Genel popülasyonda görülme sıklığı %2-3, psikiyatri kliniklerinde ise %10-15’tir. odağı olmadıkları durumlarda rahatsız olurlar. Sürekli ilgiyi üzerlerine çekmek isterler. İlgisizliğe tahammül edemediklerinden, ilgiyi üzerlerine çekmek için her yolu kullanırlar. Tanıdıklarının olduğu ortamlarda, sürekli konuşarak, bir şeyler anlatarak bunu yapmaya çalışırlar, ama mesela, otobüs, vapur gibi yerlerde bu imkanı bulamadıkları zaman, bir şekilde gürültü çıkararak ya da yanlarındaki kişiyle yüksek sesle konuşarak, kahkahalar atarak herkesin kendisine bakmasını sağlamaya çalışırlar. İlgisiz kalamadıkların -dan, tanımadıkları insanlarla tanışıp, onun kendisiyle ilgilenmesinin bir yolunu bulmaya çalışırlar. olan etkileşimleri çoğu zaman uygunsuz biçimde cinsel yönden ayartıcı ya da baştan çıkarıcı davranışlarla belirlidir. Sürekli birileriyle flört ederler. İlgi çekmek ve başkalarının kendisiyle ilgilenmesini sağlamanın en kolay yollarından biri olduğu için, seçicilik ya da beğenip beğenmediklerine aldırmaksızın, hemen herkesle flört ederler. Histriyonik kişilik bozukluğu vakala -rının tedavi başvuruları genellikle evlilik ya da ilişkilerindeki bu özelliklerinden kaynaklanan sorunlar dolayısıyla olur. Mesela, evli ya da ciddi bir ilişkisi olmasına karşın, eşi ya da sevgilisi yanında olmadığı zaman birinin kendisiyle ilgilenmesini sağlamak için, kısa süreli ve rastgele ilişki kurarlar. Hatta rastgele cinsel ilişkiye geçerler. Bu herkesle flört etme ve cinsel yakınlık kurma davranışlarının, cinsel arzuları ile bir ilgisi yoktur. Çoğunda, uyarılma ve orgazm sorunları başta olmak üzere, cinsel işlev bozukluğu görülür. Cinsel yakınlık, onlar için sadece, ilgi ve şefkat görme gereksinimleri için ödedikleri bir bedeldir. 3. Hızlı değişen ve yüzeysel kalan duygular sergilerler. Duyguları çok kolay değişir. Gülerken ağlayabilir ya da ağlarken gülmeye başlayabilirler. 4. İlgiyi üzerine çekmek için sürekli olarak fiziksel görünümlerini kullanırlar. Renkli, dikkati çeken, dekoltesi ya da yırtmacı çok açık kıyafetler giyerler. Her zaman bakımlı olmaya özen gösterir, saçları hep yapılmış dolaşırlar, büyük parlak aksesuarlar takar, renkli dikkat çeken makyajlar yaparlar. Günün önemli bir bölümünü fiziksel görünümleri ve bakımları ile ilgili olarak geçirirler. 5. Aşırı bir düzeyde, başkalarını etkilemeye yönelik ve ayrıntıdan yoksun bir konuşma biçimleri vardır. Başkalarına bir şey sorduklarında bile kendileriyle ilgili bir şey anlatmaya giriş yapıyorlardır. Konuşmalarındaki yüzeysellik ve içerik fakirliği, dikkati çeker. Anlattıkları şeyler bilgi içermekten çok, ilgi çekmeye yöneliktir. Şuh, buğulu bir sesle yüzeysel şeylerden ve ehemmiyetsiz olaylardan nasıl etkilendiklerini anlatırlar. Derinliğine bir bakışları olmadığı için, şeyler ya da olaylarla ilgili olarak ya “çok kötü” ya da “mükemmel ve şahane” biçiminde yorumlar yaparlar. 6. Gösteriş yapar, yapmacık davranır ve duygularını aşırı bir abartma ile gösterirler. Küçük olaylara bile aşırı abartılı duygusal tepkiler verirler. Beş dakika önce görüştüğü birine yeniden rastladığında, kırk yıldır görmüyormuş gibi davranabilir ya da küçük bir sorununu anlatan birine, kanser olduğunu haber vermiş gibi tepki gösterebilirler. An -cak bu aşırı tepkileri, daha önce anlatıldığı gibi çok kısa sürelidir ve hemen geçer. 7. Telkine yatkındırlar, başkalarından ya da olaylardan kolay etkilenirler. Kim nereye çekerse o tarafa gidebilirler. Herhangi bir şey alacakları zaman birçok kişinin fikrini sorar ve herkes başka bir şey dediği zaman da ne yapacaklarını şaşırırlar, çünkü herkesin dediğini yapmak isterler. Aslında bu şekilde danışma gereksinimi duymaları, ne istediklerine karar verememiş olmalarından çok, insanlarla ilişki içinde olmayı ve onların ilgisini üzeri -ne çekme amacına yöneliktir. Dolayısıyla da, onların beğeni ve ilgisinin sürememe endişesi ile de, her fikir söyleyenin dediğini yaparak onları memnun etmek isterler. 8. İlişkilerinin olduğundan daha yakın olması gerektiğini düşünürler. İlişkilerindeki yakınlık ve ilgiden hiçbir zaman tatmin olmazlar, hep daha çok ilgi ve yakınlık gereksinimi içinde açlık çekerler. Histerik kişilik bozukluğu nedir? Histrionik kişilik bozukluğu olanlara nasıl davranmalı? Histrionik kişilik bozukluğuna sahip olan kişiler her zaman kendilerinin hatırlanmasını ve önemsenmesini isterler. Çevreleriyle iyi geçinmeye çalışırlar ve kendilerine her zaman yardım edilmesini isterler. Duygusal yönden çok derin duygular beslemezler veya samimi olmazlar. Histerik kişilik bozukluğu olan kişi sizinle konuşurken sanki rol yaptığını hissedebilirsiniz. Çok renkli ve alıcı, çekici olmaları karşısındaki insanı etkileyebilir. Histrionik kişilik bozukluğu olan kişilerin geçmişlerine baktığımızda özellikle anne ve babalarından kaynaklan problemler olduğu anlaşılıyor. Özellikle kız çocukları rol yeteneğini geçmişteki problemleri çözerek almıştır. Ülkemizde görülme oranı yüzde 3 civarıdır. En fazla kadınlarda görülmektedir. Histrionik kişiler karşısındaki insanları çok kolay etkileyebilirler. Kendileri için rol yapmak çok kolay olduğu için, gerçekmiş gibi hissettirirler. Ancak bu kişilere dikkatle kulak verdiğiniz zaman yapmacık kelimeleri hemen anlayabilirsiniz. İlişkilerinde ise yardım sever ve dostane tavırlar gösterirler. Cinsel hayatlarında ise oldukça çekici olmayı amaçlarlar. Karşısındaki kişiyi etkilemeyi iyi bilirler. Her zaman övülmek isterler. Histrionik kişilerin en büyük sorunu kendi düşüncelerinin ve hislerinin olmayışıdır. Çünkü histerik kişiler başkalarının düşüncelerine göre hareket ederler. Sanki işi boş biriymiş gibi davranırlar. En ufak bir gerginlikte bile kendilerini çekebilirler. İç duyguları olmadığı için karşı tarafa katacağı bir şeyde yoktur. Aynı zamanda empati duyguları da yoktur. Kendilerini başkasının yerine katamadıkları için reddedildikleri zaman kendilerini boşlukta hissederler. Prensipleri ve kendilerine özgü fikirleri yoktur. Şartlar o an neyi gösteriyorsa ondan yana olurlar. Histrionik kişiler kendilerini şöyle tanımlarlar “Duygusal ve duyarlı biriyim, herkes beni beğenmeli, beni sevmeli” Yanı sıra ilişkilerinde “her şey sinir bozucu, toplumla uyuşamıyorum, toplumu bana kazandırın” mantığı ile davranırlar. Kısaca histerik kişilik bozukluğu budur. Peki tedavisi yok mu? Var elbette. Histrionik Kişilik Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir? Histrionik kişilik bozukluğu tedavisi kişinin içgüdüsel duygularını anlayarak tedavi edilir. Yanı sıra bu süreçte antidepresan da kullanılabilir.

histrionik kişilik bozukluğu olanlara nasıl davranılmalı