7sınıf fen ve teknoloji mercekler konu anlatımı En az bir yüzü küresel olan iki yüzey arasında kalan cam ya da saydam plastik ortamlara MERCEK denir. Optik araçların çoğunda mercek kullanılır.Gözün kendisi de doğal bir mercektir.Yapılış şekillerine göre mercekler,ince kenarlı ve kalın kenarlı olarak ikiye ayrılır. 7Sınıf Fen Bilimleri Işığın Kırılması Ve Mercekler Konu Anlatımı. Loading. Displaying Işığın-Kırılması-Ve-Mercekler-Konu-Anlatımı.pdf. Page 1 of 3. Yükleniyor Dosya görünmüyor mu? İnce kenarlı mercek nedir, ince kenarlı merceklerde ışığın kırılması, özel ışınlar ve görüntünün oluşumu, çizimli açıklamalar. İnce Kenarlı Mercekler: M = Küresel kırıcı ortamın tümsek yüzünün merkezi; F = Küresel kırıcı ortamın odak noktası (Gerçek) Değişik ince kenarlı mercekler ve şematik 7.Sınıf 5.Ünite Işığın Madde İle Etkileşimi – Fen. 7.SINIF 6.ÜNİTE CANLILARDA ÜREME,BÜYÜME VE GELİŞME BİTKİ VE HAYVANLARDA ÜREME,BÜYÜME VE GELİŞME KONU ANLATIMI Bitki ve Hayvanlara Üreme,Büyüme ve Gelişme Canlılarda üreme, eşeyli üreme ve eşeysiz üreme olmak üzere iki çeşittir. SınıfIşığın Kırılması Sunusu dosyası, 7. Sınıf Işık Teması Sunuları bölümünde bulunmaktadır. Forum Son 100 Konu Anlamlı Yazılar Uzman Ve nuENWeL. Bu Dersin İçeriğinde Neler Var? Konu anlatım videoları Kitap eşliğinde ilerleyen, online eğitime uygun video dersler ve Sıra Sende soruları. Soruların video çözümleri Derse ait Ana Kamp, İleri Kamp ve Zirve sorularının tamamının video çözümleri. Toplam süre 137 dakikaKonu anlatımı 79 dakikaSoru çözümü 58 dakikaToplam soru sayısı 56 adetSıra Sende 19 soruAna Kamp 17 soruİleri Kamp 11 soruZirve 9 soruBeni oku Derse başlamadan...Bu konuda ışığın kırılmasından yararlanılarak yapılan optik araçlar olan mercekleri işliyoruz. Işığın kırılması iyi anlaşılırsa mercek konusu da iyi anlaşılacaktır. Mercekler iyi anlaşılırsa da, prizma, büyüteç gibi optik araçları anlamak çok kolay hale dersten önce hangi dersleri tamamlamalıyım? Dalgalara giriş ve yay dalgaları Aydınlanma, gölge ve düzlem aynalar Küresel aynalar Işığın kırılması ve renkler Konuya ilişkin anahtar kavramlarmercekler, ince kenarlı mercek, kalın kenarlı mercek, yakınsak mercek, ıraksak mercek, odak noktası, odak uzaklığı, merkez, prizmalar Konuya ilişkin MEB kazanımları listesi Merceklerin özelliklerini ve mercek çeşitlerini açıklar. Merceklerin oluşturduğu görüntünün özelliklerini açıklar. Işık prizmalarının özelliklerini açıklar. Bu Ders için Hangi Kitabı Edinmem Gerekiyor? 2. Kitap TYT Fizik – 10. Sınıf Konuları ÖNEMLİ UYARILAR ve BİLGİLER Video derslere ne zamana kadar erişebilirim?Video ders içeriklerine 2022 YKS tarihine kadar erişebilirsiniz. 9, 10 ve 11. sınıf seti ya da video ders paketi alan öğrenciler 1 Eylül 2022 tarihine kadar aldığım derse kitaplar dahil mi?Derslerimizi set olarak alan öğrenciler dışında kitap gönderimi yapılmayacaktır. Kitabı ayrıca satın almanız gerekmektedir. Video ders ve kitaplarda indirimlerden yararlanmak için setlerimizi inceleyebilirsiniz. Kitap olmadan video dersleri izleyebilir miyim?Teknik olarak evet. Fakat video derslerimiz kitaplarla birlikte çalışılmak üzere kurgulanmıştır. Setlerin kurgusu gereği, ders sırasında videoyu durdurup kitaptan soru çözmelisiniz. Derslerin sonunda yer alan testleri de önce kendi başınıza çözmeniz seviyesi nedir?Derslerimiz, lise temeli zayıf olan bir öğrencinin, evde tek başına fizik çalışabilmesi hedefiyle oluşturulmuştur. Birçok öğrenci, bizimle fizik çalışarak önemli düzeyde başarı elde etti. Sistemimizdeki ders anlatımı en temelden başlamaktadır. Bu nedenle sistemimiz; meslek lisesinden genel liseye, anadolu lisesinden fen lisesine çeşitli düzeydeki öğrenciler için uygundur. Derslerimizin içeriğinin sizin için uygun olup olmadığına karar vermek için örnek derslerimizi inceleyebilirsiniz. Konuyla ilgili hazırladığımız açıklama videomuzu izlemek için tıklayınız! Dersler birden fazla kişi tarafından kullanılabilir mi?Dersler, dersi alan kullanıcı için hazırlanmıştır. Dersleri birden fazla kişi kullanamaz. Kullanıcıların IP adresleri kontrol edilebilecek; derse katılımda yer, tarih ve saat kontrolleri yapılabilecek; kullanım koşullarını ihlal eden kullanıcıların ders erişimleri kısıtlanabilecektir. Dersi iki kişi kullanmak istiyorsanız İki Kullanıcı için YKS Fizik Tüm Dersler Seti’ni satın alabilirsiniz. Bu set dışında iki kullanıcı seçeneği yoktur. Ders Konuları Konu Anlatımı Mercekler ve Optik Araçlar – 1. Kısım 001500 Mercekler ve Optik Araçlar – 2. Kısım 000600 Mercekler ve Optik Araçlar – 3. Kısım 000800 Mercekler ve Optik Araçlar – 4. Kısım 000900 Mercekler ve Optik Araçlar – 5. Kısım 000500 Mercekler ve Optik Araçlar – 6. Kısım 001300 Mercekler ve Optik Araçlar – 7. Kısım 000500 Mercekler ve Optik Araçlar – 8. Kısım 001000 Mercekler ve Optik Araçlar – 9. Kısım 000800 Ana Kamp Mercekler ve Optik Araçlar – Ana Kamp Test 1 002200 İleri Kamp Mercekler ve Optik Araçlar – İleri Kamp Test 2 001600 Zirve Mercekler ve Optik Araçlar – Zirve Test 3 002000 Ders Yorumları 5 Yıldız24 Yıldız13 Yıldız02 Yıldız01 Yıldız0 Sitemizin işlevselliği için bu sayfada teknik olarak gerekli çerezler kurulmuştur. Detaylı bilgi için lütfen Çerez Politikamız'ı inceleyiniz. Eğer tüm çerezleri etkisiz hale getirmek istiyorsanız, lütfen tarayıcınızın ayarlarına gidin ve çerezlerin kullanımını etkisizleştirin Işık ışınları saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama geçerken ışınların bir kısmı yansıyarak geldiği ortama dönerken, bir kısmı da ikinci ortama, doğrultusu ve hızı değişerek geçer. Işığın ikinci ortama geçerken doğrultu değiştirmesine ışığın kırılması denir. Kırılmanın Özellikleri1-Gelen ışın, normal ve kırılan ışın aynı yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçen ışık, normale yaklaşarak kırılır. 3-Çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçen ışık, normalden uzaklaşarak üzerinden gelen ışın dik gelen ışın, diğer ortama geçerken kırılmaya uğramaz dik geçer. Camın yoğunluğu > suyun yoğunluğu > havanın yoğunluğu olduğuna göre, bu saydam ortamlardan, diğerine geçişleri inceleyelim Günlük hayatınızda kırılma olayın su dolu bardağa koyduğumuz bir kalemin görüntüsündeki kırılmada net olarak görebiliriz. Beyaz Işığın Renklerine Ayrılması Şekildeki prizmaya gönderilen beyaz ışık renk karışımı olduğundan bu renkler havadan farklı yoğunluğa sahip cam prizmadan geçerken, farklı miktarlarda kırılırlar. En az kırmızı en çok da mor ışın kırılır. Aynı saydam düzleme şekildeki gibi eşit gelme açılarıyla gönderilen kırmızı ve mor ışınlar aynı miktarda kırılmaz, mor daha çok kırıldığı gözlenir. Yani aynı ortam, farklı ışınlar için farklı yoğunluğa sahipmiş gibi davranır. Sınır Açısı Gelme açısı büyüdükçe kırılma açısı da büyür ve ışığın kırılma açısı 90° olduğu andaki gelme açısına sınır açısı denir. Örneğin, sudan havaya gelen ışınlar için sınır açısı 48°, camdan havaya gelen ışınlar için ise 42° ışık ışınları sınır açısından daha büyük açıyla gelirse ikinci ortama geçemez ve geldiği ortama normalle eşit açı yaparak geri döner yani kırılmaya uğramaz, yalnızca yansır. Bu olaya tam yansıma DerinlikBulunduğumuz ortamdan yoğunlukları farklı saydam ortamlardaki cisimlere baktığımızda, bulundukları yerlerden farklı yerlerde görürüz. Mesela akvaryuma üstten bakıldığında balıklar yüzeye çok yakın görülür. Su dolu havuza üstten bakıldığında, havuzun derinliği, olduğundan daha yakın algılanır. Sonuç olarak az yoğun ortamdan çok yoğun ortamdaki cisimlere bakan gözlemciler cismi daha yakında, çok yoğun ortamdan az yoğun ortama bakan gözlemciler ise daha uzakta görür. Gök Kuşağı Nasıl oluşur? Yağmur damlasının içine girince kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, lacivert ve mor renklere ayrışır. Mor renk çemberin içinde kırmızı ise en damlası çocukken oynadığımız misket veya bilye gibi küresel saydam bir şekildedir. Güneş ışığı bu kendi tarafındaki yüzeyinden doğrudan içine girer. İçinde renklere ayrışır ve kürenin arka duvarına vurarak gerisin geriye yansır. Işığın damlanın ön yüzünden değil de arka yüzünden yansımasının nedeni içbükey, dışbükey mercek renkler, içbükey arka yüzden çeşitli açılarda yansımaları sonucu gözümüze sırayla dizili renklerden oluşmuş bir bant şeklinde görünüyorlar. Gökkuşağını görebilmek için Güneş, biz ve yağmur damlaları, muhakkak belirli bir açıda dizilmek zorundayız. Ama daha önemlisi milyonlarca yağmur damlasından yansıyan ışınların gözümüze geliş açıları mutlaka aynı olmalıdır ki biz gökkuşağını damlalarından yansıyan ışınların gözümüzde odaklaşabilmeleri için bir daire şeklinde dizilmiş olmaları gerekir. Aslında o bölgedeki bütün yağmur damlaları gelen ışığı renklere ayrıştırarak yansıtırlar ama sadece bir yarım daire içinde olan yağmur damlalarından yansıyanlar gözümüze de sadece o yağmur damlalarından gözümüze gelen renklerine ayrılmış ışınları görebildiğimizden gökkuşağını da yarım daire şeklinde görürüz. Bazen bir uçaktan veya yüksek bir dağdan baktığımızda gökkuşağını tam daire şeklinde görmemiz de mümkün ne kadar yüksekse gökkuşağı dairesi de o kadar aşağı iner. Bunun içindir ki yedi renkli gökkuşağını sabah ve akşam yağışlarından sonra daha çok fark edilmez ama gökkuşağı daima içice iki halkadan oluşur. İkinci kuşak pek dikkat çekmez. Bir ikinci zayıf kuşağın daha bulunmasının nedeni bazı güneş ışıklarının su damlasının iç yüzeyine bir kez değil iki kez çarpmalarıdır. Böylece parlaklıklarını yitiren ışıklardan oluşan ikinci gökkuşağı zar zor görülür. Birinci kuşakta kırmızı renk şeridin en dışında iken ikinci kuşakta en içtedir. Diğer renklerin sıralamaları da terstir. Gökyüzü Neden Mavidir? Gökyüzünün mavi görünmesinin tek sebebi kırılma hadisesidir. Güneş ışınları atmosfere girdiğinde atmosferdeki gaz moleküllerine ve toz parçacıklarına çarparak saçılır. Gün ışığı değişik dalga boylu birçok ışından oluşur. En kısa dalga boylu mavi ışınlar atmosferin üst tabakalarındaki küçük parçacılar tarafından hemen saçılırlar. Fakat kırmız ışık ki en büyük dalga boylu ışıktır! saçılmak için daha büyük parçacıklara çarpmak zorundadır. Gökyüzü açık olduğunda, mavi ışık diğer ışıklara oranla en fazla saçılan ışıktır. Bu yüzden de gökyüzü mavi görünür. Mesela gökyüzü yoğun bulutlarla veya dumanla dolu olduğunda, tüm ışınlar nerede ise aynı oranda saçılır. Bu da gökyüzünün gri renkte görünmesine sebep Neden mavidir? Su renksiz ve saydam ve bir sıvıdır. Ancak beyaz renkteki bir küvete veya havuza doldurulan suyun aldığı renkten de görüldüğü gibi, kalın tabakalar halinde yeşil-mavi bir renk mavi renginin sebebi, gökyüzünün renginin mavi olmasıyla aynıdır ama sanıldığı gibi gökyüzünün maviliğini yansıttığı için deniz mavi renkte görülmez. Aslında atmosferde mevcut, azot, oksijen, karbondioksit gibi bütün gazlar deniz suyunda da bol miktarda suyunun rengi su moleküllerinin ışığı emiş ve yansıtış özelliklerine bağlıdır. Beyaz ışık dediğimiz güneş ışığında bütün renkler vardır. Deniz suyu molekülleri aynen atmosferde olduğu gibi, bu ışığın dağılımındaki kırmızı tarafındakileri emerler, mor tarafındakileri yansıtırlar. Deniz de bu nedenle mavi renkte var ki denizin rengi her yerde aynı değildir. Çeşitli yerlerde parlak mavi, koyu mavi, yeşil, turkuvaz hatta kırmızımsı renkler alır. Bu farklılıkları suyun sıcaklığı, derinliği, içinde yaşayan canlılar, dip tabiatı, tuz oranı gibi etkenler yaratırlar. Burada güneş ışığının atmosferde, bulutlarda tutulan miktarı da ışığının neredeyse yarısı suyun bir metre derinliğinde soğurulmuş olur. On bir metreye varıldığında ise sadece onda birinin bu derinliğe ulaşabildiği görülür. 500 metreden sonra sadece fosforlu organizmaların biraz aydınlattıkları, mutlak karanlık hüküm sürer. Bu nedenle denizin renginde derinlik de önemli bir faktördür. IŞIĞIN KIRILMASI VE MERCEKLER 1. IŞIĞIN KIRILMASI Işık yoğunluğu farklı bir ortama girdiğinde hızı değişir, bu nedenle doğrultusu da değişir. Işık ışınlarının yoğunlukları farklı bir saydam ortamdan başka bir saydam ortama geçerken doğrultu değiştirmesine kırılma denir. Gelen ışın ile normal arasındaki açı gelme açısı, kırılan ışın ile normal arasındaki açı ise kırılma açısı olarak adlandırılır. Normal, gelen ışığın düştüğü yüzeye dik olarak çizilen hayali çizgidir. Işık yayılma ortamını değiştirdiğinde, gelen ışığın bir kısmı doğrultusunu değiştirerek diğer ortama geçerken bir kısmı da geri yansır. Su yüzeyinin ve camın görülebilmesinin nedeni Kanunları 1 Işık ışınları bir ortamdan diğer ortama dil olarak 90 0lik açı ile gelirse kırılmadan yoluna devam eder. Sadece hız değiştirir. 2 Işık ışınları az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçerken normale yaklaşarak kırılır. 3 Işık ışınları çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçerken, normalden uzaklaşarak kırılır. NOT Işınların kırılma sırasında doğrultu değiştirme miktarları, geçiş yaptıkları ortamların kırıcılıklarına göre değişir. Yoğun ortamlar genelde daha kırıcıdır. Işık ışınlarının hızı yoğun ortamlarda azalır. Yoğunluklarına göre sıralandığında; CAM> SU>HAVA olduğundan Vcam < Vsu < Vhava olur. ***Ortamların yoğunluğu bilindiğinde ışığın izleyeceği yol bilinebileceği gibi, ışığın izlediği yol bilindiğinde de ortamların yoğunluğu tahmin Kırılmasının Sonuçları Işık ışınları az yoğun ortamdan çok yoğun ortama her zaman geçer. Fakat, çok yoğun ortamdan az yoğun ortama gelen ışık ışınları her zaman geçemeyebilir. Işık ışınları çok kırıcı ortamdan az kırıcı bir ortama geçerken normalden uzaklaşır. Gelme açısını büyüttüğümüzde kırılma açısı da büyür. Gelme açısının belli bir değerine karşılık kırılma açısı 90 derece olur ve kırılan ışık ışını su yüzeyini yalar. Kırılma açısının 90 derece olduğu andaki gelme açısına sınır açısı denir. Işık ışınları sınır açısından daha büyük bir açı ile gönderilirse bu ışınlar ikinci ortama geçmez ve geldiği ortama aynı açıyla geri yansır. Bu olaya tam yansıma denir. Tam yansıma olayından teknolojide de yararlanılmaktadır. Saç teli kalınlığındaki fiberoptik kablo içerisine gönderilen ışık tam yansıma yoluyla ilerler. Bu kablolar iletişimde telekominikasyonda ve tıpta endoskop cihazı yaygın bir kullanım alanına sahiptir. Dibi görülebilen göl, gölet ve havuz gibi berrak suların göründüklerinden daha derindir. Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama bakılırken, çok yoğun ortamdaki cisimler olduklarından daha yakın görünür. Avlanma sırasında balığa dik veya dike ne kadar yakın biracıyla bakılırsa balığın avlanması da o kadar kolay olacaktır. Çok yoğun ortamdan az yoğun ortama bakılırken, az yoğun ortamdaki cisimler olduklarından daha uzakta görünür. Işığın kırılmasının bir başka sonucu su dolu bardağa koyduğumuz kalemlerin kırıkmış gibi görünmesidir. Işığın prizmada renklerine ayrılması da ışığın kırılmasının bir sonucudur. Işık prizmada iki kez kırılır. İlk kırılma prizmaya girerken ikincisi ise prizmadan çıkarken olur. En fazla kırılan mor ışık prizmanın tabanına yakın uçta yer alırken en az kırılan kırmızı ışık ise prizmanın tabanına uzak uçta yer alır. Çölde yer yüzeyine yakın hava biraz yüksekteki havadan daha çok ısınır. Isınmanın etkisiyle yoğunluğu azalır. Soğuk hava içinde bulunan ağaçtan gelen ışınlardan bazıları farklı yoğunluktaki hava tabakaları arasındaki sınırı yalayacak şekilde kırılır. Kırılan bu ışınların gelme açısındansınır açısı daha büyük geliş açısına sahip ışınlar, geldiği ortama geri döner. Yani tam yansımaya uğrar. Bu olay serap oluşumuna neden olur. Gökkuşağının oluşumu ışığın yağmur damlalarında bir dizi kırılma ve tam yansımaya uğramasıyla gerçekleşir. Damla içerisine girerken renklerine ayrılan ışık, damlanın karşı duvarından, ayrılmış olduğu renklere bağlı olarak farklı açılarla tam yansımaya uğrar. Damlayı terk edeceği yüzeye gelen değişik renkteki yansımış ışınlar burada tekrar kırılmaya uğrar. Aynı renkte olmayan bu ışınlar farklı açılarla kırıldığından her bir damladan sadece bir renk ışık gözümüze ulaşır. Kırmızı ışığın üstteki damladan, mor ışığın ise daha aşağıdaki damladan gelmesi nedeniyle gökkuşağı renkleri kırmızı üstte, mor altta olacak şekilde sıralanır. 2. MERCEKLER En az bir yüzü küresel olan saydam cisimlere mercek denir. İnce kenarlı yakınsak ve kalın kenarlı ıraksak olmak üzere iki çeşittir. a İnce Kenarlı Yakınsak Mercekler • Kenarları ortasına göre ince olan merceklerdir. • İnce kenarlı merceklerde görüntü büyüktür. • İnce kenarlı mercekler belli bir mesafede cisimlerin düz ve büyük bir görüntüsünü verdiğinden kuyumcular, antikacılar ve araştırmacılar bu mercekleri büyüteç olarak kullanırlar. • Hipermetrop yakını görememe göz kusurunun düzeltilmesinde kullanılır. • İnce kenarlı merceğe paralel olarak gelen ışınlar kırıldıktan sonra bir noktada toplanır. Işınların toplandığı bu noktaya ince kenarlı merceğin odak noktası denir. b Kalın Kenarlı Iraksak Mercekler • Kenarları ortasına göre kalın olan merceklerdir. • Kalın kenarlı merceklerde görüntü küçüktür. • Daha geniş bir alanın görülmesini sağlarlar. • Miyop uzağı görememe göz kusurunun düzeltilmesinde kullanılır. • Kalın kenarlı merceğe paralel olarak gelen ışınlar bir noktadan çıkıyormuş gibi dağılarak kırılır. Kırılan ışınlarının uzantılarının kesiştiği noktaya kalın kenarlı merceğin odak noktası denir. 3. MERCEKLERİN KULLANIM ALANLARI Gözlük, kontak lens gibi araçlarda mercekler kullanılır. Mikroskop, teleskop, dürbün, el feneri, ışıldak gibi araçlarda da mercek ve birden fazla mercekten oluşan mercek sistemleri bulunur. NOT İnce kenarlı mercekler ışığı bir noktada toplar. İnce kenarlı merceklerin bu özelliğinden yararlanarak güneş ışınlarını kâğıdın üzerinde toplanabilir ve kâğıdın yanması sağlanabilir. Benzer şekilde çevreye gelişigüzel bırakılmış cam ve şişe kırıkları veya içerisinde su bulunan pet şişeler çok sıcak ve kurak iklimlerde ince kenarlı mercek büyüteç etkisi yaparak yangınlara sebep olabilir. Ülkemizin en önemli sorunlarından biri olan orman yangınlarına karşı duyarlı olmalıyız. Mercek görevi görebilecek olan cam şişe vb. çöpleri gelişigüzel atmamalıyız. Konu anlatımının word hali Hazırlayan Mustafa ÇELİK Yahya Kaptan Ortaokulu Fen Bilimleri Öğretmeni Işık yaşamın temel kaynaklarından biridir. Aynı zamanda bir enerji türü olarak doğrusal yolla her yöne hareket edebilen, yani yayılan bir maddedir. Bu doğrultuda farklı şekillerde maddeler ile beraber Işık etkileşime girebilmektedir. Bu etkileşim arasında aynı zamanda kırılma da yer Kırılması Nedir?Işığın saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama geçiş yaparken doğrultu değiştirmesi Işığın kırılması anlamı taşımaktadır. Bu doğrultuda aynı ortam içerisinde ışığın kırılmadığını söylemek gerekir. Mutlaka saydam bir ortama ihtiyaç bulunmaktadır. Aynı zamanda saydam ortamın yoğunluklarının farklı olması gerekir. Böylece farklı noktalardan geçiş yaparken ışık doğrusal yoldan sapmaya uğrar ve kırılması demek aslına bakılırsa farklı ortamlardan geçerken hızının değişmesi anlamına gelmektedir. Bu açıdan ışığın hızı, saydam ortamın yoğunluğu ile beraber ters orantılı şekilde hareket eder. Ortam ne kadar yoğun olursa hız bir o kadar yavaşlar. Bu doğrultuda ortam yoğunlaşması ile beraber ışık hızı üzerinden yavaşlama ile kırılma ile Işığın Kırılması Konu AnlatımıIşığın kırılması doğa olayları arasında yer alan en önemli etmenlerden biridir. Özellikle saydam yapı altında Işığın kırılması ile beraber aynı zamanda birçok farklı rengin oluşmasına olanak verilir. Genel olarak Işığın kırılması saydam bir ortamdaki yoğunluğa bağlı olarak değişik aşamalar üzerinden değişkenlik gösterir. Yani ortam ne kadar yoğun olursa kırılma da bir o kadar artar. Işık hızı üzerinden ortaya çıkan yavaşlama ile beraber insan üzerinden ele alarak bir örnekle açıklamak mümkün. Örneğin bir kişi normal yaşantısında hızlı bir şekilde yürüyebilir. Ancak sırtında büyük bir yük olduğu zaman hızlı doğal olarak yavaşlar. İşte ışığın yoğun ortama girmesi de aynen bu şekildedir. Yoğun ortamda ışığın doğrusal yolda hareket etmesi zorlama yarattığından dolayı yavaşlama üzerinden kırılma bu durum kristalleri üzerinden çok fazla ve net olarak görülebilmektedir. Kristal üzerine gelen Işık kırılmak suretiyle kristalin değişik noktalarından geçiş yapar. Böylece birbirinden farklı renkler oluşur. Aynı durum havada yaşanan bir etki ile beraber gök kuşağının değişik renkler yaratması üzerinden de örneklendirilebilir. MERCEKLER Üzerine düşen ışınları kırarak görüntü oluşturan saydam araçlara mercek denir. Mercekler iki yüzey arasında kalan cam ya da saydam plastik ortamlardır. Merceklerin en az bir yüzeyi küreseldir. Mercekler; gözlük camı, dürbün, teleskop, kamera, büyüteç, mikroskop gibi optik araçların çoğunda kullanılır. Mercekler, kendi görüntümüzü görebilmek için kullanılamazlar. Çünkü mercekler ışığı kırarlar ve diğer ortama geçirirler. Işığın tekrar geldiği ortama geri dönmesini sağlamazlar, yani mercekler ışığı yansıtmazlar. Bu yansıtma özelliği aynalarda vardır; merceklerde yoktur. Gözün kendisi de doğal bir mercektir. Yapılış şekillerine göre mercekler, ince kenarlı ve kalın kenarlı olmak üzere 2 çeşittir. 1. İnce Kenarlı Yakınsak Mercekler Kenarları ince, ortası şişkin olan merceklerdir. İnce kenarlı mercekler ışığı toplama özelliğine sahiptir. İnce Kenarlı Merceklerdeki Özel Işınlar İnce kenarlı merceklerin ışığı toplama özelliğine sahip olduğunu söylemiştik. Bu nedenle ince kenarlı mercekler, üzerlerine düşen paralel ışık ışınlarını bir noktada toplayacak şekilde kırarlar. Tüm pararlel ışınların toplandığı, mercekteki bu noktaya odak noktası denir. İnce kenarlı merceğe karanlık bir ortamda lazer ışığı aşağıdaki şekillerde gönderilirse aşağıdaki şekillerdeki gibi kırılır. İnce Kenarlı Merceklerde Görüntünün Özellikleri İnce kenarlı merceklerde görüntünün özellikleri, cismin bulunduğu yere göre değişir. NOT 1 İnce kenarlı merceklerde görüntünün düz, sanal ve cismin boyundan büyük olduğu yukarıdaki 6. durumda mercek büyüteç özelliği kazanmıştır. NOT 2 İnce kenarlı mercekler ışık ışınlarını odak noktasında topladığı için bu noktada yüksek bir sıcaklık oluşur. Bu sayede kağıtları tutuşturabilir. Ormanlarda bırakılan ve ince kenarlı mercek görevi görebilen cam kırıkları tehlikeli orman yangınlarına sebep olabilir. NOT 3 Su damlası, cam şişe ve cam küre ince kenarlı mercek gibi davranır. 2. Kalın Kenarlı Mercekler Kalın Kenarlı Mercekler ile ilgili detaylı konu anlatımına ulaşmak için Işığın Kırılması ve Mercekler-3 Kalın Kenarlı Mercekler adlı yazımıza tıklayın. Göz kusurları ve merceklerle bu kusurların giderilmesi yazısını incelemek için Işığın Kırılması ve Mercekler-4 Mercekler ile Göz Kusurlarının Giderilmesi adlı yazımıza tıklayın.

ışığın kırılması ve mercekler konu anlatımı